२0८२ पाैष ७
अन्तर्वार्ता दिने: राष्ट्रिय परिवर्तन पार्टी नेता माधव सुन्दर खड्का ( जनादेश पार्टीमा गाभिने क्रममा)
प्रश्न १: आगामी फागुन २१ को निर्वाचनलाई तपाईं किन नयाँ शक्तिहरूको लागि सुवर्ण मौकाको रूपमा हेर्नुहुन्छ?
उत्तर: हेर्नुस्, अहिले नयाँ शक्तिहरूको लागि एउटा एकदमै राम्रो मौका देखिएको छ। मुख्यतया दुई कारणले गर्दा – पहिलो, नेकपा एमालेको महाधिवेशनबाट केपी शर्मा ओली तेस्रो पटक ह्याट्रिक गरेर नेतृत्वमा फर्किनुभयो। तर उहाँको नेतृत्वमा नै जेनजी आन्दोलनको समयमा विद्यार्थी र सर्वसाधारण जनतामाथि गोली चलाइयो, मानिसहरू मारिए। त्यो नरसंहारको जिम्मेवारी उहाँको काँधमा छ।
दोस्रो, त्यतिबेला उहाँ र नेपाली कांग्रेस मिलेर जनताको आन्दोलनलाई दमन गर्दै सत्ता कब्जा गर्नुभयो। अब यी दुवै पार्टी जनतामा के प्रश्न र के उपलब्धि लिएर मत माग्न जानुहुन्छ? यो एउटा टड्कारो प्रश्नचिन्ह हो। जनताले त्यो हिंसा र दमनको घटना बिर्सेका छैनन्। यसैले नयाँ शक्तिहरूको लागि यो एउटा ऐतिहासिक मौका बनेको छ।
नेपाली कांग्रेसको महाधिवेशनले पनि नयाँ नेतृत्व दिने सम्भावना देखिँदैन। अहिलेका कार्यवाहक सभापति पूर्णबहादुर खड्का नै नेतृत्वमा रहने सम्भावना बलियो छ। यदि यसरी नै पुरानै नेतृत्व कायम रह्यो भने नेपाली कांग्रेसले पनि जनतामा गएर भोट माग्ने नैतिक आधार हराउँछ। किनभने जनताले परिवर्तन चाहेको छ, नयाँ नेतृत्व चाहेको छ, नयाँ सोच चाहेको छ। तर कांग्रेस र एमाले दुवैले पुरानै अनुहार, पुरानै सोच र पुरानै नीति लिएर जाँदा जनताको भरोसा गुम्ने छ। यही कारणले गर्दा फागुन २१ को निर्वाचन नयाँ शक्तिहरूको लागि सुवर्ण अवसर बनेको छ।
प्रश्न २: अहिले देखा परेका नयाँ राजनीतिक शक्तिहरू कुन-कुन हुन् र तिनीहरूको अवस्था कस्तो छ?
उत्तर: अहिले मुख्यतया तीन-चार नयाँ शक्ति देखा परेका छन् जसलाई जनताले ठूलो अपेक्षाका साथ हेरिरहेका छन्। पहिलो, हर्क साम्पाङज्यूको पार्टी हो जो मिडिया र आमसभाहरूमा सक्रिय हुनुहुन्छ। दोस्रो, राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा) हो। तेस्रो, उज्यालो नेपाल पार्टी हो।
तर यी तीनवटा पार्टीका बीचमा गठबन्धनको कुराहरू भइरहेको छ भने कहिले एक-आपसमा विरोधाभासी बयानबाजी पनि आइरहेको छ। यो अन्योलले जनतामा अलमल सिर्जना गरेको छ। जनता सोचिरहेका छन् – के यी पार्टीहरू साँच्चै केही गर्न सक्छन् कि फेरि पुरानै राजनीतिको दोहोरो चरित्र देखाउँछन्?
चौथो र महत्वपूर्ण पार्टी राष्ट्रिय परिवर्तन पार्टी हो, जसको बारेमा म विस्तारमा कुरा गर्न चाहन्छु।
प्रश्न ३: राष्ट्रिय परिवर्तन पार्टी अरू पार्टीभन्दा किन फरक छ? यसको विशेषता के हो?
उत्तर: राष्ट्रिय परिवर्तन पार्टी धेरै तहमा फरक छ। पहिलो कुरा, यो पार्टीको आधार नै शहिद र घाइते परिवारहरू हुन्। जसले देशको लागि बलिदान दिए, जो घाइते भए, तिनीहरूको परिवार यस पार्टीको मूल शक्ति हो। यो भावनात्मक र नैतिक आधार अरू कुनै पार्टीमा छैन।
दोस्रो विशेषता, यो पार्टी फाइभ जेनेरेसन (5G) को अवधारणामा आधारित छ। अर्थात् १८ वर्षदेखि ८० वर्षसम्मका सबै उमेर समूहको सहभागिता छ। युवादेखि ज्येष्ठ नागरिकसम्म सबैको प्रतिनिधित्व छ।
तेस्रो कुरा, यो पार्टीको जनाधार तीव्र गतिमा बढिरहेको छ। अस्ति पाँचथरमा मात्रै १,००० जनाले एकैपटक पार्टी प्रवेश गरे। एमाले, कांग्रेस लगायत अन्य पुराना पार्टीका नेताहरू यो पार्टीमा सामेल हुन थालेका छन्।
उदाहरणको लागि, भोजपुरको जिल्ला समन्वय समितिको सभापति, जो कांग्रेसमा हुनुहुन्थ्यो, आमसभाकै दिन सार्वजनिक रूपमा गाडीको साँचो बुझाइदिएर कांग्रेस परित्याग गर्नुभयो। यो साधारण घटना होइन। यसले देखाउँछ कि पुराना पार्टीका इमान्दार र प्रतिबद्ध नेताहरू पनि अब नयाँ विकल्प खोजिरहेका छन्।
भोलि संखुवासभामा आमसभा छ र ७ गते मोरङको बेलबारीमा ठूलो आमसभा हुनेछ। यो गति र जनसहभागिताले यो पार्टी फरक छ भन्ने प्रमाणित गरिरहेको छ।
प्रश्न ४: तपाईंले २७ वटा पार्टीलाई एकीकरण गर्ने कुरा गर्नुभयो। यो प्रक्रिया कसरी अघि बढिरहेको छ र यसको उद्देश्य के हो?
उत्तर: हो, मैले देखेको छु कि राष्ट्रिय परिवर्तन पार्टीले नेपालमा राम्रो राजनीतिक जग बसाल्ने क्षमता छ। यसैले मेरो पार्टी र जनआवाज पार्टी लगायत अन्य २७ वटा साना पार्टीहरूलाई एकीकरणको प्रस्ताव राखिरहेको छु।
तर एकीकरण सम्भव नभए पनि, ती पार्टीहरूमा रहेका निष्कलंक छवि भएका व्यक्तिहरू, जो भ्रष्टाचारमा संलग्न छैनन्, जो राजनीतिमा सेवाको भावनाले उदाएर आएका छन्, तिनलाई राष्ट्रिय परिवर्तन पार्टीमा ल्याउने प्रयास गरिरहेको छु।
हामीले केवल संख्या बढाउने होइन, गुणस्तरीय नेतृत्व ल्याउने लक्ष्य राखेका छौं। उदाहरणको लागि, पूर्व आईजीपी सर्वेन्द्र खनालज्यू पनि अस्ति पाँचथरको आमसभामा जानुभयो। उहाँजस्तो प्रतिष्ठित र निष्कलंक व्यक्तित्वले यो पार्टीमा चासो देखाउनु भनेको यो पार्टीको विश्वसनीयता बढेको प्रमाण हो।
अहिले ११ देखि १२ वटा पार्टीका नेताहरूसँग हाम्रो छलफल भइरहेको छ। उद्देश्य एउटै छ – खण्डित नयाँ शक्तिहरूलाई एकीकृत गरेर एउटा बलियो विकल्पको रूपमा जनताको अगाडि उभिनु।
प्रश्न ५: चुनावी गठबन्धनको सम्भावना छ? यसले निर्वाचनमा कस्तो प्रभाव पार्न सक्छ?
उत्तर: हो, गठबन्धनको सम्भावना छ र यो अत्यन्त महत्वपूर्ण पनि छ। हामीले सोचेको छौं – राष्ट्रिय परिवर्तन पार्टीमा जति सक्दो नेता र कार्यकर्ताहरू ल्याउने, र साथै उज्यालो नेपाल पार्टी, श्रम संस्कृति पार्टी र राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीसँग चुनावी गठबन्धन गर्ने।
यदि यो गठबन्धन सफल भयो भने के हुन्छ? नेपाली कांग्रेस र नेकपा एमालेले हालसम्म जुन मतहरू पाउँदै आएका छन्, त्यो ठूलो मात्रामा खुम्चिनेछ। मेरो आकलनमा यी दुइटा पार्टी आधा-आधा सिटमा झर्न सक्छन्।
किन? किनभने जनतामा अहिले ठूलो असन्तुष्टि छ। भ्रष्टाचार, कुशासन, बेरोजगारी, युवा पलायन – यी समस्याहरू एमाले र कांग्रेसको बारम्बार सत्ता आउँदा पनि समाधान भएनन्। जेनजी आन्दोलनमा भएको हिंसाले त थप घृणा जगायो। अब जनता नयाँ विकल्प खोजिरहेका छन्।
यदि नयाँ शक्तिहरू एकजुट भएर जान सके भने, जनताको यो आक्रोश र परिवर्तनको चाहना नयाँ पार्टीहरूको पक्षमा मत बन्न सक्छ। यो कुनै साधारण परिवर्तन होइन, यो एउटा राजनीतिक भूकम्प हुन सक्छ।
प्रश्न ६: नेपालको राजनीतिमा आवश्यक मौलिक परिवर्तन के हो? कस्तो पार्टी र कस्तो सिद्धान्तले नेपाललाई अघि लैजान सक्छ?
उत्तर: यो अत्यन्त महत्वपूर्ण प्रश्न हो। हेर्नुस्, माओवादीको दशक लामो सशस्त्र संघर्षमा १७,००० जनाले बलिदानी दिए। तर त्यो बलिदानीको फाइदा कसले लियो? प्रचण्डले त्यो पार्टी नै खाइदिए। अहिले नेपाली कम्युनिष्ट नामक नयाँ पार्टी आएको छ जसले पछाडि माओवादी नाम नझुन्ड्याएकोमा म खुसी छु।
किनभने हाम्रो नेपालका पार्टीहरू अहिलेसम्म के गर्दै आए? सबै आयातित सिद्धान्तमा चलेका छन् – मार्क्सवाद, लेनिनवाद, माओवाद। यी सिद्धान्त रुस, चीन, क्युबाको लागि उपयुक्त हुन सक्छन्, तर नेपालको लागि?
नेपालको आफ्नै हावापानी छ, आफ्नै संस्कृति छ, आफ्नै सामाजिक संरचना छ, आफ्नै समस्या छ। हामीलाई नेपाली हावापानी सुहाउँदो, हाम्रो मौलिक संस्कृति जोगाउने, नेपालको विशिष्टतालाई सम्मान गर्ने सिद्धान्त चाहिन्छ।
अबको पार्टीको परिकल्पना उदारवादी प्रजातन्त्रको स्वरूपमा हुनुपर्छ। जहाँ व्यक्तिको स्वतन्त्रता छ, बोल्ने अधिकार छ, आर्थिक अवसर छ, तर साथै सामाजिक न्याय पनि छ। जहाँ परम्परा र आधुनिकता बीच सन्तुलन छ। जहाँ पूँजीवाद र समाजवाद बीचको मध्यम मार्ग छ।
जुन पार्टीले यो दृष्टिकोण लिएर जान्छ, नेपाली मूल्य-मान्यतालाई सम्मान गर्दै आधुनिक विकासको मार्ग देखाउँछ, त्यही पार्टीले भोलि नेपाललाई साँचो परिवर्तन ल्याउँछ भन्ने मेरो दृढ विश्वास छ।